Ένα στα τρία παιδιά εμφανίζει κάποια αλλεργία, με το ποσοστό αυτό να είναι σε συνεχή αύξηση. Τα παιδιά με οικογενειακό ιστορικό αλλεργιών, έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να εμφανίσουν Παιδικές Αλλεργίες. Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι ένα παιδί χωρίς αλλεργικούς συγγενείς δεν μπορεί να εμφανίσει αλλεργίες.

Τα πιο κοινά συμπτώματα – Παιδικές Αλλεργίες

Η παιδική ηλικία είναι αυτή κατά την οποία πιο συχνά εμφανίζεται η ατοπική δερματίτιδα. Η πρώιμης έναρξης (3ος – 4ος μήνας) ατοπική δερματίτιδα αποτελεί παράγοντα κινδύνου ανάπτυξης άμεσου τύπου τροφικών αλλεργιών στην εισαγωγή των τροφών. Μια σωστή περιποίηση του δέρματος μπορεί να μειώσει την πιθανότητα εμφάνισης και άλλων αλλεργιών στο μέλλον.

Η κνίδωση είναι πιο συχνά οξεία, σπανιότερα χρόνια και μπορεί να εμφανιστεί εξαιτίας τροφικών αλλεργιών, ιώσεων, φαρμάκων κ.α.

  • Δυσκολία στην αναπνοή (άσθμα)

Το άσθμα στα παιδιά εμφανίζεται συχνά με τις ιώσεις. Ένα στα δύο θα κάνουν τουλάχιστον ένα επεισόδιο βήχα και συριγμού πριν πάνε σχολείο. Κάποια παιδιά θα κάνουν πολλά τέτοια επεισόδια. Όχι μόνο με τις ιώσεις αλλά και στα μεσοδιαστήματα, με βήχα και συριγμό (σφύριγμα κατά την εκπνοή που συχνά περιγράφεται σαν «γατάκια») όταν τρέχουν, κλαίνε, γελάνε κ.α. Σε αυτά τα παιδιά ο αλλεργιολογικός έλεγχος μπορεί να βοηθήσει να εντοπιστεί άλλο αίτιο πέρα από τις ιώσεις.

Είναι επίσης πολύ σημαντική η σωστή θεραπεία, ώστε να μη ζουν τα παιδιά αυτά με περιορισμούς και να μεγαλώσουν σωστά και αυτά και οι πνεύμονές τους. Πολύ σημαντικό ρόλο παίζει και η αποφυγή επιβαρυντικών παραγόντων στο περιβάλλον του παιδιού. Κάπνισμα γονέων, χρήση κεριών, αποσμητικών χώρου κ.α.

  • Φτερνίσματα, ρινική καταρροή διάφανης βλέννας (μύξα «σαν νερό»), μπουκωμένη μύτη (αλλεργική ρινίτιδα)

Συνήθως εμφανίζεται μετά τα 4-5 χρόνια ζωής. Συχνότερα γύρω στα 8 έτη, τα τελευταία χρόνια όμως η ηλικία έναρξης των συμπτωμάτων έχει μειωθεί, με παιδιά να εμφανίζουν συμπτώματα ακόμα και από 2 ετών. Με ή χωρίς αλλεργική επιπεφυκίτιδα, επιβαρύνει σημαντικά την καθημερινότητά τους, επηρεάζοντας τη συγκέντρωσή τους και την ικανότητά τους να μαθαίνουν. Μειώνοντας έτσι την απόδοσή τους στο σχολείο και τις δραστηριότητές τους.

  • Τροφική αλλεργία

Στα βρέφη και τα παιδιά εμφανίζεται συνήθως – αλλά όχι πάντα – στην εισαγωγή τροφών. Μπορεί να προκαλέσει εξάνθημα, εμέτους, διάρροιες, βλέννα και αίμα στα κόπρανα κ.α. Η αμέσου τύπου τροφική αλλεργία μπορεί να περιορίζεται σε δερματικά συμπτώματα ή να φτάνει μέχρι την αναφυλαξία.

Αρκετά συχνά πλέον εμφανίζονται και οι επιβραδυνόμενου τύπου αλλεργίες. Στην αλλεργική πρωκτοκολίτιδα, βρέφη συχνά θηλάζοντα, αλλά όχι μόνο, παρουσιάζουν βλέννες και αίμα στα κόπρανά τους. Πρόκειται για μια καλοήθη κατάσταση που συνήθως οφείλεται στο γάλα, περνάει με την αφαίρεσή του και αυτοπεριορίζεται γύρω στους 12 μήνες ζωής. Προσοχή χρειάζεται μόνο μην έχει αναπτυχτεί άμεσου τύπου επικίνδυνη αλλεργία που θα εμφανιστεί στην επανεισαγωγή του, που ελέγχεται εύκολα με δερματικές δοκιμασίες νυγμού.

Η άλλη μορφή αλλεργίας σε τροφές είναι το σύνδρομο εντεροκολίτιδας από πρωτεΐνες τροφίμων, (FPIES food-protein induced enterocolitis syndrome) όπου κάποιες ώρες από τη βρώση του τροφίμου (συνήθως γάλα, ρύζι, αυγό κ.α.) εμφανίζονται έντονοι έμετοι και διάρροιες, που μπορεί και να προκαλέσουν αφυδάτωση ή ακόμα και σοκ από χαμηλή αρτηριακή πίεση. Από όλες τις τροφικές αλλεργίες σπανιότερη είναι η ηωσινοφιλική οισοφαγίτιδα που προκαλεί δυσκολία στην κατάποση και απώλεια βάρους.

Τα αλλεργιογόνα είναι σε αυτή την ηλικία, είναι αυτά που συναντάμε συνήθως:
  • Τροφική αλλεργία: γάλα, αυγό, σιτηρά, ψάρι, όσπρια, ξηροί καρποί κ.α.
  • Αναπνευστική αλλεργία: γύρες (π.χ. αγρωστώδη, περδικάκι, κυπαρισσοειδή, ελιά), ακάρεα σκόνης, μύκητες (μούχλα), επιθήλια ζώων.

Η προσέγγιση ξεκινάει και εδώ από ένα ενδελεχές και αναλυτικό ιστορικό και κλινική εξέταση. Με βάση αυτά, αποφασίζεται ο κατάλληλος έλεγχος για τη μορφή αλλεργίας, με δερματικές δοκιμασίες νυγμού (skin prick tests: τοποθετούνται από τον αγκώνα έως τον καρπό σταγόνες από τα αλλεργιογόνα και στη συνέχεια τσιμπιούνται πολύ ελαφρά ώστε να μπει μια πολύ μικρή ποσότητα στο δέρμα του ασθενούς), αιματολογικό έλεγχο για ειδικά ή/και μοριακά αλλεργιογόνα, και εφόσον κριθεί σκόπιμο δοκιμασίες επικόλλησης (Atopy Patch tests – αυτοκόλλητα με διάφορα αλλεργιογόνα που τοποθετούνται συνήθως στην πλάτη του/της ασθενούς και αφαιρούνται μετά από 48 ώρες, ενώ η ανάγνωσή τους γίνεται μετά από 72 ώρες ή και παραπάνω, κάποιες φορές).

Με βάση αυτά αποφασίζεται ένα πλάνο προσέγγισης και διαχείρισης ανάλογα με τη μορφή αλλεργίας. Να σημειωθεί ότι οι δερματικές δοκιμασίες νυγμού (skin prick tests) δίνουν αξιόπιστα αποτελέσματα από την 1η βρεφική ηλικία, ακόμα και σε βρέφη ενός μήνα, εφόσον χρειάζεται να γίνουν με βάση το ιστορικό.